23.04.2020. год.
Izračunavanja u hemiji (april, 2020.)
- Relativna atomska masa nekog elementa obeležava se Ar i nema jedinicu. Vrednost za relativnu atomsku masu dobijate u Periodnom sistemu elemenata (to je uvek veći broj).
- Relativna molekulska masa obeležava se Mr i dobija se kao zbir relativnih atomskih masa. Relativna molekulska masa neme jedinicu.
- Molarna masa se obeležava M, i dobija se množenjem Mr sa g/mol. Ova oznaka ima jedinicu.
- Ovo smo već učili u školi.
Primeri:
- Izračunati relativnu molekulsku masu sledećih jedinjenja?
- Litijum-oksid;
- Magnezijum-karbonat;
- Molekul kiseonika;
- Da biste uradili zadatak, morate da koristite Periodni sistem elemenata i napišete vrednosti za relativne atomske mase. Treba da se podsetite i valenci i opštih oznaka elemenata.
- Li2O
Mr (Li2O) = 2Ar(Li) + Ar(O) = 2*7 + 16 = 14 + 16 = 40
- MgCO3
Mr (MgCO3) = Ar(Mg) + Ar(C) + 3Ar(O) = 24 +12 + 3*16 = 84
- O2
Mr(O2) = 2Ar(O) = 2*16 = 32
KOLIČINA SUPSTANCE
- Mol je jedinica za količinu supstance.
- Označava se sa n.
- Jedan mol supstance je ona količina supstance koja sadrži 6,022 ∙ 1023 čestica.
- Broj čestica u jednom molu supstance naziva se Avogadrov broj. Jedinica za Avogadrov broj je 1/mol.
- Molarna masa je odnos mase supstance i njene količine.
n = m/M
M – MOLARNA MASA SUPSTANCE
m – MASA SUPSTANCE
n – KOLIČINA SUPSTANCE
Primeri:
- Relativna molekulska masa azot(I)-oksida iznosi 44. Kolika je njegova molarna masa?
Molarnu masu dobijate kada relativnu molekulsku masu pomnožite sa g/mol.
M (N2O) = Mr ∙ g/mol = 44 g/mol
- Kolika je masa 0,12 mol litijum-oksida?
Da biste rešili zadatak neophodno je da koristite Periodni sisteme elemenata i da znate valence.
Ar(Li) = 7 Ar(O) = 16
Mr(Li2O) = 2Ar(Li) + Ar(O) = 14 + 16 = 30
M (Li2O) = 30 ∙ g/mol = 30 g/mol
n = m/M
m = n ∙ M = 0,12 mol ∙ 30 g/mol = 3,6 g
- Izračunati količinu supstance, ako je masa magnezijum-fluorida 34 g?
Koristite Periodni sistem elemenata i naučite valence.
Ar(Mg) = 24 Ar(F) = 19
Mr(MgF2) = Ar(Mg) + 2Ar(F) = 24 + 38 = 62
M(MgF2) = 62 ∙ g/mol = 62 g/mol
n = m/M
M = 62 g/mol
m = 34 g
n = 34 g/ 62 g/mol
n = 0,55 mol
- Ovo treba da prepišete u svesku!